Η Κυθέρεια Αφροδίτη και οι Χάριτες

Τα Κύθηρα είχαν την τύχη να τα εξυμνήσουν μεγάλοι των γραμμάτων και των τεχνών. Ανάμεσα σ’ αυτούς είναι και ο Φώσκολος, που γεννήθηκε στη Ζάκυνθο από Ζακυθινιά μητέρα και αναδείχθηκε σε εθνικό ποιητή της Ιταλίας.

Σ’ ένα από τα ωραιότερα έργα του, στις «Χάριτες» ο Φώσκολος γράφει για τα Κύθηρα.

Σ’ αυτό το έργο περικλείεται όλος ο συμβολισμός της ομορφιάς. Το πρώτο μέρος είναι αφιερωμένο στην Αφροδίτη και στις ακόλουθές της, τις Χάριτες. Περιγράφει λοιπόν ο ποιητής πώς ήταν η γη πριν κατέβουν οι Χάριτες. Ήταν η πρωτόγονη κατάσταση με αγριάνθρωπους ανθρωποφάγους. Μέχρι που φάνηκε το άρμα της Αφροδίτης, που την συνόδευαν οι 3 Χάριτες με την ουράνια καταγωγή, που συμβόλιζαν ό,τι πιο ευγενικό, όμορφο και αγνό. Μέχρι τότε η Αφροδίτη ήταν βυθισμένη στη θάλασσα, για να δώσει ζωή στο βασίλειο της θαλάσσης. Το άρμα της θεάς διέσχιζε τα κύματα και σταμάτησε στα πολυαγαπημένα της Κύθηρα. Λαμποκοπούσε η θάλασσα γύρω στο κοχύλι που βάσταζε απάνω του τις θεές. Νεράϊδες γοργοκίνητες σκόρπιζαν μαργαριτάρια, για να αξιωθούν να πάρουν το αγνό, το πρώτο φιλί των Χαρίτων. Η Κυθέρεια χάϊδεψε τις Χάριτες και τους είπε: «Χαμογελάστε!» Από εκείνη τη στιγμή τα Κύθηρα έγιναν ιερά. Οι άνθρωποι ημέρεψαν αμέσως, στεφάνωναν τα μέτωπά τους, τραγουδούσαν ύμνους και δίπλα στα κυπαρίσσια φύτρωσαν γιούλια και ρόδα. Τότε η Κυθέρεια κάθισε να ξεκουραστεί στην αμμουδιά των Κυθήρων. Οι Χάριτες άρχισαν να την περιποιούνται. Η μια της χτένιζε τα μαλλιά με χτένι μαλαματένιο. Η άλλη της σκέπαζε το ουράνιο κορμί με πέπλο και η Τρίτη τίναζε την αμβροσία που έβγαζε το στήθος της, για να ραντίσει τους Ζέφυρους, που θα ‘φερναν τη δροσιά για να ανθίσουν την Άνοιξη τα λιβάδια.

Στο ποίημα υπάρχουν θαυμάσιες περιγραφές και εικόνες και ο Φώσκολος θέλει να πει πως οι Χάριτες έφεραν στον κόσμο την ομορφιά και την αγάπη για την τέχνη και πως η σωματική ομορφιά δεν ήταν το μόνο προσόν του ανθρώπου. Υπάρχει και η καλοσύνη και το πνεύμα, σπουδαίες αρετές που στέκουν αδιάφθορες και νικούν το πέρασμα του χρόνου.