ΠΕΡΙ ΚΥΘΗΡΑΪΚΟΥ ΙΔΙΩΜΑΤΟΣ

Το συμπέρασμα από τη χθεσινή σφυγμομέτρηση για τη χρήση του Κυθηραϊκού γλωσσικού ιδιώματος είναι ότι η Κυθηραϊκή τοπολαλιά αποδυναμώνεται. Αυτό το πολυτιμότατο κομμάτι της ταυτότητάς μας, που διηγείται την ιστορική πορεία του Κυθηραϊκού λαού και τις περιπέτειές του, σιγά σιγά ξεχνιέται. Είναι φυσικό. Η κάθε γενιά όλο και λιγότερες λέξεις διατηρεί από την προηγούμενη.

Αυτό οφείλεται κυρίως στους εξής λόγους.

1) Ξεφύγαμε από τον παραδοσιακό τρόπο ζωής. Έτσι π.χ. η λέξη αντριάλικας, που έχει σχέση με το αλώνι, δεν χρησιμοποιείται πλέον, αφού οι νέοι δεν είδαν ποτέ αλωνέματα. Το ίδιο με τη λέξη κοντριασμένος, που έχει σχέση με το γάιδαρο, αφού έχουν εξαφανιστεί τα γαϊδουράκια από νησί.

2) Η αστικοποίηση. Οι κλειστές κοινωνίες του παρελθόντος, που έτρεφαν τις τοπικές διαλέκτους, ανήκουν στο παρελθόν.

3) Η εξέλιξη της τεχνολογίας. 

Έτσι όλοι προσαρμοστήκαμε στη χρήση της κοινής Νεοελληνικής. 

 

Οι πορτάδες=ποικιλία εδεσμάτων (portata)

Ζουρμπάρω=οικειοποιούμαι (usurpare)

Η ετούρα=ζαλάδες, εμετοί εγκύου

Πετεγολούνικο θηλυκό=κουτσομπόλικο(petegolezza)

Λαφτακιάζω=πλατσουρίζω

Το μπόβερο=το φτωχό (povero)

Ο ματολάφτης=(αίμα-λάφτω) αυτός που ρουφάει το αίμα, ο τοκογλύφος

Κατσοπατητά= αθόρυβα, όπως τα βήματα της γάτας

Θα τηνε δεσπετολοήσω=θα τηνε πεισμώσω (dispetto)

Ξεφκιαλώνω=ξεχαρβαλώνω κάτι από κακή χρήση

Βαταλαλώ=φωνάζω

Παραργατάρω=παραβγαίνω

Ο ρεμπούστος= αυτός που υποφέρει από τη ζέστη

Ο κοντριασμένος=ο πληγιασμένος (συνήθως γάιδαρος)

Ο μπουτουάλες= ο κουβαρδάς

Σεντίρω=συμφωνώ, συμπορεύομαι

Οι καλλουργίες=οι καλλιέργειες, οι καλλωπισμοί, ιδίως σε ναούς.

Η φώλα= μπάλωμα παπουτσιών

Η ακροσταβαρέα=ένα κομμάτι στο ξύλινο άροτρο

Ο αντριάλικας= η πέτρα στο αλώνι γύρω γύρω

Διαβάστε επίσης...
Αφήστε μια απάντηση