Λαϊκή ιατρική στα Κύθηρα

Από τα γιατροσόφια της γιαγιάς: Ποντικόλαδο και καβελίνα για τις πληγές και ξυραφίσματα για το κρυολόγημα

Η λαϊκή ιατρική στα Κύθηρα είναι μια πτυχή του λαϊκού μας πολιτισμού. Βασική πηγή είναι η λαϊκή παράδοση και γι αυτό αξίζει να ερευνηθεί.

Στη λαϊκή ιατρική ανήκουν και οι γητείες, τα ξόρκια, τα ιαματικά βότανα κ.α.

Κάποτε συγκεντρώνοντας σχετικό υλικό από παλαιούς ανθρώπους, κατέγραψα τις παρακάτω συνταγές, τις οποίες μεταφέρω όπως τις άκουσα διατυπωμένες στο Κυθηραϊκό ιδίωμα:

Παλαιά γυναίκα Τσιριγωτισα που γνώριζε και εφάρμοζε τα μυστικά της λαϊκής ιατρικής στα Κύθηρα.

 

Η ΚΑΒΕΛΙΝΑ

«Μία βολά το φιοτσάκι μου το λίχνισε ο γάϊδαρος που εξιππάστη και έσπασε τη (γ)κεφάλη με τη γκρεμισταρέα. Ο πατέρας του που ελάλιε από πίσω το γάϊδαρο, έπιασε μάνι μάνι από χάμω μία καβελίνα του γαϊδάρου και την έβαλε απάνω στη βαρεματέα»

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΟΛΑΔΟ

«Επααίνανε στη (μ)ποντικοφωλέα και πιάνανε τα αμάλλιαγα (μ)ποντικαλάκια και τα βουτούσανε σε ένα μπουκάλι με λάδι και κειά τ’ αφήνανε. Το (μ)ποντικόλαδο ήτανε φάρμακο. Μία βολά αλείψανε με το (μ)ποντικόλαδο τη δαγκαματέα από το σκύλο και έγειανε…»

ΞΥΡΑΦΙΣΜΑΤΑ

«’Αμα ένα παιδί εράνιαζε από συνάχι, ή ήτανε ποντιασμένο, λέγανε «τό ´πιασε το κατσιβωμένο του» και του ξυραφίζανε το (μ)πισινό, άμα ήτανε χασοφεγγαρία και ξεθύμαινε, διότι έβγαζε ένα σκούρο αίμα και ξαλάφρωνε το παιδί. ….»

 

 

Διαβάστε επίσης...
4 Σχόλια
  1. Πέτρος Μαριάτος λέει

    Τα περιττώματα των μονόπλων ζώων φαινεται πως είχαν Πανελλήνια εκτίμηση, ως αντισηπτικό ! Θυμάμαι πως 8 χρονών (στον Ασπρογέρακα τής Καφαλονιάς) με είχε δαγκώσει άσχημα ένα σκυλί. Ο ιδιοκτήτης τού ζώου ήθελε να μού πασπαλήσει την πληγή με σβουνιά ( Κυθηραιστί καβελίνα ) αλόγου.Είδα κι έπαθα να τον εμποδίσω. Σημειωτέον ότι πολύ αργότερα – φοιτητής Ιατρικής – έμαθα πώς οι καβελίνες φιλοξενούν μύρια μικρόβια μ ε επικινδυνωδέστερο εκείνο τού τετάνου !
    (Για την ιστορία, τρείς μήνες μετά το δάγκωμα έπεσε Λύσσα στην Κεφαλλονιά και πολλά ζώα στο χωριό μας αρρώστησαν, είχαμε δε κι ένα εικοσάχρονο παληκάρι νεκρό από δάγκωμα σκύλου ! )

  2. Ελενη Χαρου λέει

    Πάντα προσθέτετε κάτι πολύτιμο και ενδιαφέρον σε όσα γνωρίζουμε !

  3. Σ Ω Κ Ρ Α Τ Η Σ λέει

    καλημερα σας θελω εαν ειναι ευκολο της συνταγες της ελενης χαρου η εαν εχει καποιο βιβλιο παρακαλω τηλ,,,,,,,στο ,,6946859857 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

    1. Ελένη Χάρου λέει

      Γεια σας! Δεν υπάρχει βιβλίο με συνταγές. Κάποιες κυθηραϊκές συνταγές μπορείτε να βρείτε εδώ: https://www.eleniharou.gr/category/syntages-ton-kythiron/