Ο Κυθήριος στρατηγός Πάνος Κορωναίος, ένας διαπρύσιος κήρυκας της ελληνοτουρκικής φιλίας

 Μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του 19ου αι. είναι αναμφισβήτητα ο στρατιωτικός και πολιτικός Πάνος Κορωναίος με καταγωγή από τον Ποταμό των Κυθήρων.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από Κυθηρίους γονείς το 1808. Με την Ελληνική Επανάσταση η οικογένεια διέφυγε στην Ελλάδα, όπου ο Πάνος Κορωναίος σπούδασε, στην Ιόνιο Ακαδημία στην Κέρκυρα και στη Σχολή Ευελπίδων στο Ναύπλιο. Διέγραψε μια λαμπρή πορεία στην πολυτάραχη ζωή του σαν στρατιωτικός και σαν πολιτικός. Ανδραγάθησε στον Κριμαϊκό πόλεμο και παρασημοφορήθηκε, διετέλεσε αρχηγός της Εθνοφυλακής, Υπουργός Στρατιωτικών, έλαβε μέρος στην Κρητική Επανάσταση του 1866 και ανδραγάθησε, έγινε βουλευτής Κυθήρων το 1878.

Το 1886 πήγε στην Κωνσταντινούπολη για ιδιωτική του υπόθεση και ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ του επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Ο Κορωναίος εξέφρασε στο Σουλτάνο τη γνώμη του για τη συμφιλίωση των δύο λαών. Ο Σουλτάνος φάνηκε θερμός υποστηρικτής της γνώμης του Κορωναίου, τον τίμησε και του απένειμε παράσημο.

Ο Κορωναίος έστειλε έκθεση στον Πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη και του έγραψε σχετικά με την επίσκεψη και τη γνώμη του για την Ελληνοτουρκική φιλία. Αυτή την έκθεση του Κορωναίου ζήτησε ο Βενιζέλος αργότερα, όταν επρόκειτο να επισκεφθεί την Άγκυρα για να συνάψει το σύμφωνο Ελληνοτουρκικής φιλίας.

Οι Κυθήριοι τον τίμησαν με προτομή στην κεντρική πλατεία του Ποταμού, για τα αποκαλυπτήρια της οποίας ήρθε στα Κύθηρα ο Βενιζέλος το 1911. Να σημειώσομε ότι αδελφή του Κορωναίου ήταν η ωραιοτάτη Κλεοπάτρα, η γιαγιά του τροβαδούρου μας Αττίκ.

Πηγή: Επαμεινώνδας Δελακοβίας, εφημ. Κυθηραϊκή Δράσις, Απρίλιος 1948.