Μανώλης Β. Χάρος – Ένας Κυθήριος Μπιζανομάχος και Μακεδονομάχος

Γεννήθηκε στα Κύθηρα, στο Μανιτοχώρι το 1887. Το 1905 έφυγε μετανάστης στην Αμερική όπως τόσοι Κυθήριοι.

Το 1912 με τον Α’ Βαλκανικό πόλεμο έσπευσε στο κάλεσμα της πατρίδας εθελοντικά. Στην Αμερική κατετάγη στο σώμα των Γαριβαλδινών, που ήταν εθελοντικά σώματα που υποστήριζαν τα απελευθερωτικά κινήματα των λαών. Όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος, ο Χάρος με άλλους Κυθήριους μπήκαν σε ένα βαπόρι και βγήκαν στην Πρέβεζα. Εκεί ντύθηκε τσολιάς, πήρε το όπλο και έφυγε κατ’ευθείαν για το μέτωπο.

Μπορούμε να συμμεριστούμε την ψυχολογία αυτών των νέων, των ρομαντικών και ιδεολόγων που με την ασυγκράτητη ορμή της νιότης άφησαν τις δουλειές τους, τη σιγουριά της Αμερικής και βάδιζαν για το μέτωπο συντεταγμένοι σε λόχους και διμοιρίες μέσα σε τέτοια εθνική ανάταση, με τέτοιο ενθουσιασμό, που θα έλεγε κανείς ότι πάνε σε πανηγύρι τραγουδώντας: Μέσα σ’αυτών των τόπων τη ματωμένη γη Με γρήγορο το βήμα βαδίζω με ορμή Και με λαχτάρα κράζω βαθιά απ’την καρδιά Χαίρε Μακεδονία, χαίρε Ελευθεριά!

Έφθασε στις επιχειρήσεις του Μπιζανίου, όπου τραυματίστηκε και πήρε μετάλλιο ανδρείας.

Στο δεύτερο Βαλκανικό πόλεμο το 1913 ο Χάρος βρέθηκε σαν δεκανέας τσολιάς από τα βουνά της Ηπείρου, στους κάμπους της Μακεδονίας, στο Κιλκίς. Έλαβε μέρος στην ιστορική μάχη, όπου οι τσολιάδες μας κατόρθωσαν να νικήσουν του Βουλγάρους και να σταματήσουν την προέλασή τους.

Αυτή η ασυγκράτητη ορμή ορμή των νηστικών ευζώνων μας στο Κιλκίς έγινε τραγούδι: «….γιατι έχει το τσαρούχι σας της φήμης το φτερό Γιατί σε καθεμιά χυτή της φουστανέλας λόξα Λες κι ένα φως ανέσπερο σας έχει βάλει η δόξα!»

Στη μάχη του Κιλκίς έχασε το λόχο του και τον αρχηγό του, γλύτωσε την αιχμαλωσία και κατετάγη στο αντάρτικο σώμα του Χρήστου Καραπάνου, που έδρασε στην περιοχή της Καρατζόβας της Μακεδονίας και προξενούσε μεγάλη φθορά στους Βουλγάρους.

Όταν γύρισε στα Κύθηρα με τη φοβερή εμπειρία των Βαλκανικών πολέμων, έφερε και την τιμημένη στολή του τσολιά που φυλάσσεται μέχρι σήμερα σαν οικογενειακό κειμήλιο.

Μανώλης Χάρος